INCERTOS

“Chamoume, e eu collín o teléfono, e logo. Había días e días que non sabía nada del. Eu que sei cantos. Igual semanas ou meses xa”. Así, cun narrador incapaz de concretar os detalles, comeza Advertencia, o primeiro relato de Incertos. Este narrador en primeira persoa que xa dende as primeiras liñas se amosa dubitativo ou desconcertado repítese noutros contos (Eu non era, Circulo vicioso, A derradeira lección), instalando dende o comezo ao lector nese clima incerto no que se desenvolven boa parte das historias. Axudan a construír esta incerteza un tempo verbal e un punto de vista ás veces inestable, a constante disolución da materia, da mesma identidade.

Porque neste xogo de realidades paralelas nada é o que parece, nin sequera un mesmo. “Sentía que era eu pero en realidade era outro”. De fondo, o medo sempre presente a perder a propia identidade, a deixar de ser, a morrer. E fronte a disolución, ás veces o amor, que nos reconstrúe, que nos ata á vida, que procura esperanza. Sentir para nos afastar dese “bruar mortífero” que algún día nos alcanzará, “todo conforme as regras da compañía”. Sempre haberá alguén disposto a ocupar o noso lugar, tentando evitar a incerteza, a disolución, a morte.

Esta unidade climática de moitos dos relatos fai destacar o dubidoso encaixe doutros no conxunto. Dous exemplos: Pola memoria do teu pai está ben, pero o final vese vir dende lonxe, mentres que Non somos nada, para min o relato máis prescindible do conxunto, narra a aproximación, puro instinto de supervivencia, dunha depredadora á súa vindeira presa tendo aínda diante o corpo da anterior. Pouco que ver con esoutros relatos nos que Dobao trata temas que forman parte da nosa esencia como seres humanos.

Incertos. Antón Dobao. Edicións Xerais, 2008